Interview with Solomon Ando – Farmer Consultant, Ghana
(Recorded by Equal Trade Alliance, Accra, May 2025)
Advocate for Equal Trade and Sign the Petition
Full Transcript
Interview with Solomon Ando – Engineer and Consultant, Ghana
ETA Representative:
Could you please introduce yourself and tell us a bit about what you do?
Solomon:
Sure. My name is Solomon Ando. I’m a professional engineer specialized in telecommunications and data management. I consult mainly in the areas of digitalization and governance inclusivity. I run a company called Waltergate Ghana Limited, where we focus on accelerating the informal sector, especially farmers.
ETA Representative:
And could you tell us more about your relationship with cocoa farmers and what you know about their daily lives?
Solomon:
Absolutely. I’m a cocoa farmer’s grandson. Through our engagements, I’ve learned a lot about their daily realities and challenges, especially in Ghana. We’ve been working to formalize cocoa farmers’ activities through a digital approach, building a national database that connects them to welfare opportunities, helps them see the value of their work, and improves their access to fair pricing. We aim to ensure that the income from cocoa farming can sustain them and their families.
ETA Representative:
From your perspective, what can you say about gender inequality in the cocoa sector?
Solomon:
Gender inequality is still very present, although today there’s more advocacy to involve women, not only in cocoa farming but in farming in general. Our traditional culture has long dictated that men go to the farms while women stay home to care for the children and household. Historically, women were excluded from farming and other formal economic activities — they mostly traded in markets. This cultural legacy continues to influence participation in cocoa farming. While progress has been made, there’s still a significant gap between men and women in the sector.
ETA Representative:
Why do you think it’s important to involve more women in cocoa farming?
Solomon:
It’s not only men who can do business. Women play a crucial role in family and community life, and they contribute significantly to the economy. Looking at the current economic landscape in Ghana, both men and women need to be active in income-generating work. Including women in farming creates balance.
ETA Representative:
And what about the youth, is cocoa farming attractive to them?
Solomon:
For the youth, no, and there are several factors contributing to that. Over time, economic hardship and small-scale illegal mining, known as galamsey, have diverted their attention. Many prefer illegal mining to farming because mining offers fast money, while cocoa takes years to yield results.
At the same time, societal trends like betting and lottery promotion have also affected the youth. Many now seek quick money instead of engaging in productive work. This leads to issues like petty crime, robbery, and drug abuse. They don’t see the value in working the land or contributing to the country’s growth.
Galamsey has also caused massive damage, deforestation, pollution, and the destruction of fertile land, but for many, the promise of quick income outweighs the long-term harm. As a result, young people have lost interest in genuine work like farming.
If you heard what Issifu mentioned earlier, he’s a young farmer who still believes that farming can provide stability and a future for one’s family. But not everyone shares that mindset. It takes a lot of effort to bring the youth back into cocoa farming.
ETA Representative:
What effort or change do you think is needed to make cocoa farming attractive again for the youth?
Solomon:
We need intense advocacy and education, to let young people truly understand the benefits of farming and the opportunities it brings. It takes consistent effort to show them that cocoa farming can be profitable and sustainable when done right.
ETA Representative:
You mentioned high income, so let’s talk about Equal Trade. How much say do farmers currently have in determining cocoa prices?
Solomon:
None at all. In Ghana, there’s a monopoly, a political body that dictates how much cocoa can be sold or bought. Regulations make it illegal for a farmer to sell their cocoa to anyone who isn’t a licensed buyer. Even if you own the land, cultivate it, and process the beans yourself, the sale of your cocoa belongs to the state.
It’s even illegal for one farmer to sell cocoa to another farmer. The system forces farmers to sell through approved channels that don’t serve their interests. Farmers can’t voice their struggles or their costs. The system guarantees their suffering, all for political gain.
ETA Representative:
Farmers are struggling, yet the chocolate industry is generating billions of dollars. How do you feel about this disparity?
Solomon:
It’s very bad. Imagine working so hard, only to hear that your cocoa has traveled abroad, been processed, and sold at a high value, while you earn almost nothing. It’s robbery, plain and simple. It’s heartbreaking that the very people whose labor sustains this billion-dollar industry are left with peanuts.
ETA Representative:
While cocoa farmers face financial hardship, are there any supportive structures like bank credit or loans available to them?
Solomon:
No. In Ghana, banks don’t like lending to agriculture. There’s no proper structure for agricultural financing, and no insurance either. This makes cocoa farming very risky. Farmers can’t afford the high costs of investment, and without credit, they’re trapped in a cycle of low productivity.
At the Ghana Cooperative Cocoa Farmers Association, we’re trying to address this by helping farmers adopt fair and hygienic practices while improving access to finance. But the gap is still huge.
ETA Representative:
With the Equal Trade model, cocoa farmers would become shareholders in the final product. Their income would increase. What do you think would change for their living circumstances?
Solomon:
That would change everything. If farmers become shareholders, it gives them ownership and motivation. When they see that their work directly contributes to their profit, they’ll invest more into their farms. Productivity would increase significantly.
If farmers are guaranteed a fair share, they’ll take pride in their work and pass that on to their children. Right now, most farmers don’t want their children to go into agriculture because they see no future in it. But if farming becomes profitable, they’ll encourage their children to study agriculture instead of abandoning the sector.
ETA Representative:
And if Equal Trade principles were applied not just to cocoa, but to all raw materials exported from Africa, what impact do you think that would have on Ghana and the continent as a whole?
Solomon:
It would be transformative. Agriculture already contributes about 30% to Ghana’s GDP, imagine the impact if we added real value before export. Ghana could sustain itself without relying on foreign aid.
Right now, leaders are too eager to sign contracts that give away our raw materials cheaply. If we focused on value addition, the economy would grow, and farmers would finally receive what they deserve.
It’s about leadership, making sure the value created from our resources flows back to those who produce them. If that happens, people will take pride in their work again, and our entire economy would thrive.
ETA Representative:
Will you be part of the Equal Trade Alliance and join our mission?
Solomon:
Why not? Absolutely – we’re ready to be part of it.
This transcript is the full transcript of our interview. The video is a shortened version of our conversation. Are you interested in the full raw file? Please contact [email protected]
Advocate for Equal Trade and Sign the Petition
Dutch Translation
ETA Vertegenwoordiger:
Kunt u zichzelf kort voorstellen en iets vertellen over wat u doet?
Solomon:
Zeker. Mijn naam is Solomon Ando. Ik ben professioneel ingenieur, gespecialiseerd in telecommunicatie en databeheer. Ik geef advies op het gebied van digitalisering en inclusieve governance. Ik leid een bedrijf genaamd Waltergate Ghana Limited, waarmee we ons richten op het versterken van de informele sector, vooral boeren.
ETA Vertegenwoordiger:
Kunt u wat meer vertellen over uw relatie met cacaoboeren en wat u weet over hun dagelijks leven?
Solomon:
Zeker. Ik ben de kleinzoon van een cacaoboer. Door onze samenwerking met boeren heb ik veel geleerd over hun dagelijkse realiteit en de uitdagingen waarmee ze te maken hebben, vooral in Ghana.
We werken eraan om de activiteiten van cacaoboeren te formaliseren via een digitale aanpak, we bouwen een nationale database die hen verbindt met sociale voorzieningen, hen helpt de waarde van hun werk te begrijpen en hun toegang tot eerlijke prijzen te verbeteren. Ons doel is om ervoor te zorgen dat hun inkomsten duurzaam genoeg zijn om henzelf en hun gezinnen te onderhouden.
ETA Vertegenwoordiger:
Vanuit uw perspectief, wat kunt u zeggen over genderongelijkheid in de cacaosector?
Solomon:
Genderongelijkheid is nog steeds duidelijk aanwezig, al is er tegenwoordig meer aandacht om vrouwen te betrekken, niet alleen in de cacaoteelt, maar in de landbouw in het algemeen.
Onze traditionele cultuur heeft lange tijd bepaald dat mannen naar de plantage gaan, terwijl vrouwen thuisblijven om voor de kinderen en het huishouden te zorgen. Vroeger waren vrouwen grotendeels uitgesloten van landbouw en andere formele economische activiteiten; ze hielden zich vooral bezig met handel op markten. Die culturele erfenis beïnvloedt nog steeds de participatie van vrouwen in de cacaosector. Er is vooruitgang, maar de kloof tussen mannen en vrouwen blijft groot.
ETA Vertegenwoordiger:
Waarom vindt u het belangrijk om meer vrouwen te betrekken bij de cacaoteelt?
Solomon:
Het zijn niet alleen mannen die zaken kunnen doen. Vrouwen spelen een cruciale rol in het gezin en in de gemeenschap, en ze dragen sterk bij aan de economie. Kijkend naar de huidige economische situatie in Ghana, is het essentieel dat zowel mannen als vrouwen actief zijn in werk dat inkomen genereert. Het betrekken van vrouwen bij landbouw zorgt voor balans.
ETA Vertegenwoordiger:
En hoe zit het met de jongeren, is cacaoteelt voor hen aantrekkelijk?
Solomon:
Voor jongeren? Nee, helemaal niet. Er zijn verschillende redenen voor. Door economische tegenspoed en de opkomst van kleinschalige illegale mijnbouw – wat wij Galamsey noemen – zijn veel jongeren afgehaakt. Ze kiezen liever voor illegale mijnbouw omdat dat snel geld oplevert, terwijl cacao jaren nodig heeft om winst te geven.
Daarnaast spelen maatschappelijke trends een rol: gokken en loterijen worden overal gepromoot. Veel jongeren zoeken snel geld in plaats van duurzaam werk. Dat leidt tot kleine criminaliteit, diefstal en drugsgebruik. Ze zien de waarde niet meer van werken op het land of bijdragen aan de groei van het land.
Galamsey heeft bovendien enorme schade veroorzaakt: ontbossing, vervuiling en vernietiging van vruchtbare grond. Maar voor velen weegt het vooruitzicht van snel geld zwaarder dan de lange termijn schade. Daardoor verliezen jongeren hun interesse in eerlijke arbeid zoals landbouw.
Als je luistert naar wat Issifu eerder zei, hij is een jonge boer die nog steeds gelooft dat landbouw stabiliteit en toekomst kan brengen, zie je dat niet iedereen dat inzicht deelt. Het kost veel inspanning om jongeren weer bij de cacaoteelt te betrekken.
ETA Vertegenwoordiger:
Welke inspanningen of veranderingen zijn volgens u nodig om landbouw weer aantrekkelijk te maken voor jongeren?
Solomon:
We hebben intensieve voorlichting en educatie nodig, zodat jongeren begrijpen wat de voordelen en kansen van landbouw zijn. Het vraagt om consequente communicatie en begeleiding om hen te laten zien dat cacaoteelt winstgevend en duurzaam kan zijn als het goed wordt gedaan.
ETA Vertegenwoordiger:
U had het over inkomen. Laten we het hebben over Equal Trade. Hoeveel inspraak hebben boeren momenteel in het bepalen van de cacaoprijs?
Solomon:
Geen enkele. In Ghana is er een monopolie, een politieke instantie die bepaalt voor hoeveel cacao verkocht of gekocht mag worden. De regels maken het illegaal voor een boer om zijn cacao te verkopen aan iemand die geen erkende koper is. Zelfs als je de grond bezit, de bomen zelf hebt geplant en de bonen zelf droogt, behoort de verkoop van je cacao toe aan de staat.
Het is zelfs illegaal voor een boer om cacao te verkopen aan een andere boer. Het systeem dwingt boeren om via officiële kanalen te verkopen die niet in hun voordeel werken. Boeren kunnen hun problemen en kosten niet kenbaar maken. Het systeem garandeert hun lijden, allemaal voor politieke winst.
ETA Vertegenwoordiger:
Boeren worstelen, terwijl de chocolade-industrie miljarden verdient. Hoe voelt u zich bij dat contrast?
Solomon:
Het is verschrikkelijk. Stel je voor dat je zo hard werkt, en dan hoort dat je cacao in het buitenland wordt verwerkt en voor een hoge prijs verkocht, terwijl jij er nauwelijks iets aan overhoudt. Dat is pure diefstal. Het is hartverscheurend dat juist de mensen wier arbeid de basis vormt van deze miljardenindustrie, met kruimels worden achtergelaten.
ETA Vertegenwoordiger:
Terwijl cacaoboeren financiële problemen hebben, zijn er dan geen ondersteunende structuren, zoals bankrekeningen of leningen?
Solomon:
Nee, in Ghana verstrekken banken nauwelijks leningen aan de landbouwsector. Er is geen goed financieel systeem voor boeren en ook geen verzekering. Dat maakt cacaoteelt erg risicovol. Boeren kunnen de hoge investeringskosten niet betalen, en zonder krediet blijven ze gevangen in een vicieuze cirkel van lage productiviteit. Bij de Ghana Cooperative Cocoa Farmers Association proberen we dit aan te pakken door boeren te helpen eerlijke en hygiënische praktijken toe te passen en de toegang tot financiering te verbeteren. Maar de kloof blijft groot.
ETA Vertegenwoordiger:
Met het Equal Trade-model zouden cacaoboeren aandeelhouders worden van het eindproduct, waardoor hun inkomen stijgt. Wat zou dat betekenen voor hun levensomstandigheden?
Solomon:
Dat zou alles veranderen. Als boeren aandeelhouders worden, zorgt dat voor een gevoel van eigenaarschap en motivatie. Wanneer ze zien dat hun werk rechtstreeks bijdraagt aan hun winst, zullen ze meer investeren in hun plantages. De productiviteit zou sterk toenemen.
Als boeren een rechtvaardig aandeel krijgen, zullen ze trots zijn op hun werk en dat doorgeven aan hun kinderen. Nu willen de meeste boeren niet dat hun kinderen de landbouw in gaan, omdat ze er geen toekomst in zien. Maar als landbouw winstgevend wordt, zullen ze hun kinderen juist aanmoedigen om landbouw te studeren.
ETA Vertegenwoordiger:
En als de Equal Trade-principes niet alleen op cacao, maar op alle grondstoffen die uit Afrika worden geëxporteerd zouden worden toegepast, wat voor impact zou dat hebben op Ghana en het continent als geheel?
Solomon:
Dat zou revolutionair zijn. Landbouw draagt nu al ongeveer 30% bij aan het BBP van Ghana, stel je voor wat het effect zou zijn als we meer waarde zouden toevoegen vóór export. Ghana zou zichzelf kunnen onderhouden zonder afhankelijk te zijn van buitenlandse hulp.
Op dit moment zijn leiders te gretig om contracten te tekenen die onze grondstoffen goedkoop weggeven. Als we in plaats daarvan focussen op lokale verwerking en waardecreatie, zou de economie groeien en zouden boeren eindelijk krijgen wat ze verdienen.
Het draait allemaal om leiderschap, om ervoor te zorgen dat de waarde die uit onze grondstoffen voortkomt, terugvloeit naar degenen die ze produceren. Als dat gebeurt, zullen mensen weer trots zijn op hun werk, en zal de hele economie floreren.
ETA Vertegenwoordiger:
Wilt u deel uitmaken van de Equal Trade Alliance en onze missie steunen?
Solomon:
Waarom niet? Absoluut – we zijn er klaar voor om deel uit te maken van dit initiatief.
Advocate for Equal Trade and Sign the Petition
